Đông trùng hạ thảo là gì? Tác dụng, giá và một số lưu ý khi sử dụng

Đông trùng hạ thảo là gì? Tác dụng, giá và một số lưu ý khi sử dụng

Đông trùng hạ thảo thường được dùng trong nền y học cổ truyền phát triển mạnh như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc… được sử dụng để chữa bệnh và hỗ trợ điều trị cho nhiều căn bệnh khác nhau. Hãy cùng đông trùng hạ thảo BDAGRI tìm hiểu rõ hơn về đông trùng hạ thảo là gì? Tác dụng của đông trùng hạ thảo, cách sử dụng, và giá bán nhé!

Đông trùng hạ thảo được xem như là một tiên dược quý được rất nhiều người săn đón. Thực tế, đông trùng hạ thảo không chỉ khác biệt trong nguồn gốc, mà còn có những tác dụng rất đặc biệt mà nó mang lại. Khi sử dụng đúng cách thì đông trùng hạ thảo sẽ phát huy những lợi ích tuyệt vời với sức khỏe con người.

1 Đông trùng hạ thảo là gì?

Đông trùng hạ thảo có nhiều tên gọi khác nhau như hạ thảo Đông trùng, trùng thảo… Đây là một loại đông dược quý có bản chất là dạng ký sinh của loài nấm Ophiocordyceps sinensis thuộc nhóm nấm ascomycetes trên cơ thể ấu trùng của một vài loài bướm thitarodes

Vào mùa đông, nấm bắt đầu ký sinh vào sâu non và làm chết sâu non vì ăn hết chất dinh dưỡng của chúng thì bề ngoài sẽ có hình dáng giống như côn trùng và chôn vùi trong đất. Khi mùa hè tới, bào tử nấm ký sinh trồi khỏi mặt đất và có hình dáng của một loài thực vật. Cũng chính vì thế mà đông trùng hạ thảo có tên gọi đặc biệt như vậy.

Trong tiếng Tạng được gọi là hạ thảo (cỏ), đông trùng (sâu bọ). Với tên gọi đông trùng hạ thảo nghĩa là sâu mùa đông, trở thành cỏ mùa hè. Được thầy lang người Tạng là Zurkhar Namnyi Dorje ghi chép lại lần đầu tiên trong thế kỷ XV.

Hình dạng bên ngoài khi đông trùng hạ thảo còn tươi, trông giống như những con sâu, đuôi sâu Là một cành nhỏ có lá. Phần lá được tạo thành do sợi nấm mọc dính liền vào đầu sâu non, nhìn giống như ngón tay dài từ 3 – 10cm. Còn đầu sâu non dài chừng 3 – 5cm, giống như con tằm.

Đông trùng hạ thảo trong tự nhiên

Đông trùng hạ thảo chủ yếu được tìm thấy vào mùa hè vùng núi cao trên 4.000m ở cao nguyên Thanh Tạng (Thanh Hải-Tây Tạng) và Tứ Xuyên (Trung Quốc).

Đông trùng hạ thảo khi được sấy khô sẽ có màu vàng nâu, vàng sẫm tùy thuộc vào phương pháp phơi sấy. Chúng có mùi rất tanh như mùi cá, vị đắng nhẹ, nếu đốt lên thì có mùi thơm dìu dịu.

Hiện nay, đông trùng hạ thảo mang lại kinh tế rất cao nên các hoạt động khai thác tràn lan, không có kế hoạch làm cho loài nấm này đang có nguy cơ bị tuyệt chủng.

Đông trùng hạ thảo được sấy thăng hoa

2 Các loại đông trùng hạ thảo và giá bán

Theo trạng thái

Đông trùng hạ thảo nguyên con (thể tươi): là loại được nuôi cấy trên thân con sâu chi Hepatis. Phòng nuôi cấy phải đạt tiêu chuẩn cao đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng tương đương với điều kiện sinh trưởng tự nhiên của chủng nấm Cordyceps sinensis.

Với quy trình chế biến phức tạp, mỗi năm chỉ có một mùa để nuôi cấy được nên bởi vậy đây là phân khúc hàng cao cấp nhất. Giá rơi vào khoảng 8.000.000 cho 1 hộp khoảng 44 – 47 nguyên con (tùy thời điểm mà có giá khác nhau)

Đông trùng hạ thảo dạng khô: Đông trùng hạ thảo khô là dược liệu được sản xuất từ đông trùng hạ thảo tươi sấy khô 95%. Tùy thuộc vào cách sấy và thời gian sấy mà thành phẩm cho ra sẽ khác nhau.

Hơi nước trong đông trùng hạ thảo tươi sẽ được bay hơi thông qua phương pháp sấy đối lưu hoặc sấy lạnh, sao cho độ ẩm cuối còn lại là 5%. Sấy khô giúp việc vận chuyển đông trùng dễ dàng hơn.

Theo xuất xứ

Nhân tạo: Các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam,… đều đã thành công trong việc nuôi cấy đông trùng hạ thảo trên cơ thể ấu trùng nhộng tằm hoặc trên các vật chủ khác với hỗn hợp dịch chiết khoai tây, cà rốt, nước dừa tươi, gạo lứt, nhộng tằm xay nhỏ…

Giá của đông trùng hạ thảo nuôi nhân tạo này chênh lệch rất lớn tuỳ thuộc vào nguồn gốc cũng như cơ chế nuôi cấy, thường khoảng 5.000.000 – 7.000.000 đồng/ kg tươi và 35.000.000 – 50.000.000 đồng/ kg khô (tùy thời điểm mà có giá khác nhau)

Đông trùng hạ thảo nuôi cấy điều kiện khí hậu được kiểm soát

Tự nhiên: Đông trùng hạ thảo được tìm thấy vào mùa hè vùng núi cao trên 4.000m ở cao nguyên Thanh Tạng là một trong những dòng sản phẩm giá trị, quý hiếm và chất lượng nhất.

Trung bình 1kg đông trùng hạ thảo Tây Tạng dạng khô có giá từ 1.2 – 2 tỷ đồng (tùy thời điểm mà có giá khác nhau).

Đông trùng hạ thảo ngoài tự nhiên

3 Tác dụng của đông trùng hạ thảo

Có tác dụng đối với hệ thống tuần hoàn tim và não

Đông trùng hạ thảo có tác dụng làm giãn những mạch máu, làm tăng lưu lượng tuần hoàn não và tim thông qua cơ chế hưng phấn thực thể mở cơ trơn thành mạch.

Đông trùng hạ thảo còn có khả năng điều hòa lipid máu, làm giảm cholesterol, lipoprotein, phòng ngừa xơ vữa động mạch.

Đông trùng thảo tốt cho tim và não

Cải thiện hệ hô hấp giúp tập thể dục hiệu quả hơn

Theo chuyên trang Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, đông trùng hạ thảo có tác dụng bình suyễn, trừ đàm và phòng chống khí phế thũng.

Một số nghiên cứu đã cho thấy được sự tác động của hỗn hợp chứa đông trùng hạ thảo đối với hiệu suất tập thể dục ở những người trẻ tuổi.

Sau ba tuần, tốc độ tiêu thụ oxy tối đa (VO2) của những người tham gia đã tăng 11% so với việc dùng giả dược.

Đông trùng thảo tốt cho hô hấp

Có khả năng chống lão hoá

Các nhà nghiên cứu tin rằng hàm lượng các chất có trong đông trùng hạ thảo có tiềm năng chống lão hóa. Các chất chống oxy hóa có trong đông trùng hạ thảo là các phân tử có khả năng chống lại tổn thương tế bào giúp khả năng chống lão hóa và tăng tuổi thọ đáng kể.

Các nhà nghiên cứu đã thí nghiệm trên chuột già đã phát hiện ra rằng đông trùng hạ thảo làm tăng chất chống oxy hóa, giúp cải thiện trí nhớ và tình dục. Một thí nghiệm khác cũng cho thấy, so với những con chuột được cho uống giả dược thì những con chuột được uống đông trùng hạ thảo đã sống lâu hơn vài tháng.

Đã có nhiều thí nghiệm để kết luận về khả năng chống lão hoá của đông trùng hạ thảo, nhưng vẫn cần tiến hành thêm các nghiên cứu chuyên sâu trên cơ thể người.

Đông trùng hạ thảo giúp chống lão hóa

Làm tăng sinh lực nam giới

Thí nghiệm trên động vật, đông trùng hạ thảo có tác dụng làm tăng trọng lượng tuyến vỏ thượng thận, đồng thời cũng có tác dụng tương tự như hormone nam tính và làm tăng trọng lượng tinh hoàn cũng như các cơ quan sinh dục phụ trên động vật được thí nghiệm.

Như vậy, có thể thấy được đông trùng hạ thảo quả thực là một trong những vị thuốc đông y có khả năng cải thiện đời sống tình dục trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua tác dụng nâng đỡ bồi bổ cơ thể. Điều này đã được y học cổ truyền biết đến từ rất sớm.

Đông trùng hạ thảo giúp tăng cường sinh lực

Tăng kháng viêm, giúp làm giảm viêm nhiễm

Một số nghiên cứu đã minh chứng rằng, khi các tế bào của người tiếp xúc với đông trùng hạ thảo, các protein làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể sẽ bị ức chế.

Như vậy đông trùng hạ thảo có khả năng giúp chống lại chứng viêm trong cơ thể. Nếu để bị sưng viêm quá nhiều có thể dẫn đến các bệnh như bệnh tim và ung thư.

Những tác dụng tiềm năng này, các nhà nghiên cứu tin rằng đông trùng hạ thảo có thể dùng như một loại thuốc hoặc chất bổ sung để chống viêm hiệu quả.

Đông trùng hạ thảo làm giảm viêm khớp

Giúp ức chế sự phát triển của khối u

Một số thí nghiệm trong ống nghiệm chứng minh rằng đông trùng hạ thảo có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại tế bào ung thư ở người, bao gồm ung thư phổi, đại tràng, gan và ung thư da.

Các thí nghiệm trên chuột cũng minh chứng rằng đông trùng hạ thảo có tác dụng chống khối u đối với ung thư hạch, u ác tính và ung thư phổi.

Như vậy, đông trùng hạ thảo còn có khả năng làm chậm sự phát triển các khối u. Vấn đề này đã thu hút được rất nhiều sự quan tâm của thế giới trong những năm gần đây.

Đông trùng hạ thảo hạn chế sự phát triển ung thư

3 Các hiểu lầm về đông trùng hạ thảo

Là một loại dược liệu có nhiều công dụng cho sức khỏe, đông trùng hạ thảo hiện đang được tìm mua rất nhiều. Dù vậy, không phải ai cũng hiểu rõ và hiểu đúng về loại dược liệu này.

Hiện nay, có nhiều người khi vừa mới sử dụng đông trùng hạ thảo đều tìm mua loại đông trùng hạ thảo tự nhiên, cụ thể là loại có nguồn gốc từ Tây Tạng vì nghĩ rằng có nhiều lợi ích hơn cho sức khỏe.

Nhiều quảng cáo đã thổi phồng về hàm lượng cordycepin trong đông trùng hạ thảo Tây Tạng và nâng giá cao. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, nấm đông trùng hạ thảo nhân tạo ở Việt Nam có lượng cordycepin rất cao, và cao gấp nhiều lần so với nấm đông trùng hạ thảo Tây Tạng. Do đó, thay vì dùng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên có giá cao, bạn có thể dùng sản phẩm nhân tạo Việt Nam vẫn rất tốt.

4 Những lưu ý khi sử dụng đông trùng hạ thảo

Các trường hợp không được dùng đông trùng hạ thảo:

• Trẻ nhỏ không nên dùng đông trùng hạ thảo. Theo đông y, trẻ em có thể ‘nóng’ và đông trùng hạ thảo cũng có tính nóng, do đó không nên kết hợp cùng nhau.
• Người bị chứng rối loạn đông máu không nên dùng đông trùng hạ thảo. Hàm lượng lớn chất Cordyceps có trong nấm sẽ khiến tình trạng bệnh tồi tệ hơn.
• Người đang chuẩn bị phẫu thuật. Trước 2 tuần phẫu thuật không nên dùng nấm đông trùng hạ thảo để tránh nguy cơ chảy máu trong quá trình phẫu thuật.
• Phụ nữ mang thai, đang có con bú hay đang trong thời gian hành kinh cũng không nên dùng đông trùng hạ thảo.
• Không dùng đông trùng hạ thảo dạng nguyên con cho ai bị dị ứng với con nhộng tằm.

Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec